|
Waarom
maken spinnen een web ?
 Enorm
sterk; elastisch en makkelijk te hergebruiken,
maakt spinnenzijde geschikt voor allerlei
doelen. Het werd van oorsprong gebruikt om
beschermende capsules te weven voor de eieren
van spinnen, maar bleek een ideaal materiaal
voor het bekleden van nestholen, het bouwen van
webben, het spinnen van levenslijnen en het
stelt kleine spinnen in staat om mee te drijven
op de wind.
Spinnenzijde is gelijk aan dat van de
zijdemotrups. Het is gemaakt van
prote�nestroken, wat lange moleculen zijn die
lijken op de polymeren die gebruikt worden om
plastics zoals nylon te maken. Het proces begint
in de klieren aan het einde van de
spinnenstaart, die een vloeibare vorm van zijde
produceren. Uitgescheiden door kleine tuitjes,
wordt de vloeistof hard wanneer het in contact
komt met de lucht en zo een draad vormt. Wanneer
de draag te voorschijn komt, trekt de spin hem
eruit met zijn achterpoten om hem steviger te
maken. Er worden verschillende soorten zijde
gemaakt voor verschillende doeleinden. De sterke
dragline-zijde gebruiken spinnen bijvoorbeeld
voor zware klussen en wordt gemaakt van
gedraaide prote�nestroken.
Een spin gaat nergens naar toe zonder een zijden
levenslijn aan te leggen. Zelfs een klein,
springende spin, die op insecten jaagt en ze
letterlijk bespringt, sleept altijd een
levenslijn achter zich aan wanneer hij door de
lucht springt. Als hij het insect mist, bungelt
hij aan het eind van zijn lijn en klimt dan weer
naar boven. Kleine geluksspinnetjes maken het
meest inventief gebruik van hun levenslijnen.
Iedere spin zit op een warm, luchtig plekje en
spint een zijden draad die opzwelt uit zijn
achterwerk. Uiteindelijke wordt de draad
opgepikt door de wind en schiet de spin de lucht
in. Uiteindelijk landt hij, vaak ver van de plek
waar hij vandaan kwam, en kruipt weg terwijl hij
zijn herfstdraad in de wind laat hangen.
Veel spinnenonderkomens dienen als schuilplaats
en als een manier om prooi te vangen. Onder de
best geweven spinnenonderkomens vallen de
trechtervormige holen van huisspinnen die zijn
verbonden met grote hangmatwebben. Andere
spinnen gebruiken geweven zijde om hun holen mee
te bekleden. Metselspinnen leven in holen met
afdichtingen, gemaakt van zijde en puin,
verbonden met scharnieren.
Voor veel spinnen is zijde een wapen waarmee ze
een verscheidenheid aan valstrikken bouwen voor
hun prooi. De meest bekende is het wielweb - een
spiraal van kleverige, elastische zijde
vastgemaakt aan spaken, gemaakt van steviger
zijde, en wordt gemaakt door vele soorten
spinnen (zie foto). De zijde is rekbaar genoeg
om de strijd aan te gaan met sterke insecten
zonder te knappen, en in de webben van sommige
tropische spinnen kan zelfs een vogel worden
gevangen.
|
